Wszyscy mamy z pewnością piękne selfie spod Bramy Brandenburskiej i byliśmy tam choćby raz! Brama Brandenburska to dzisiejsze centrum turystycznego życia w Berlinie oraz towarzyszka wszystkich ważnych wydarzeń niemieckiej stolicy. Jest nasycona mitologiczną symboliką, ale i sama jest symbolem – symbolem pokoju i wolności. A wiecie może co robi brama w środku miasta? Co oznacza, kiedy i dlaczego powstała?
SPIS TREŚCI
Skąd wzięła się brama w środku miasta?
Odpowiedź jest prosta – Berlin nie wyglądał przecież kiedyś tak jak teraz! Dziś Brama Brandenburka znajduje się w centrum Berlina, ale kiedyś była jedną z wielu bram otaczających miasto. Na pewno wiecie coś na temat Muru Berlińskiego, ale wiedzieliście, że to nie jedyny mur, który “ograniczał” Berlin?
W 1734 roku powstał dookoła ówczesnego Berlina mur celny, a wraz z nim 18 bram miejskich. Jedną z nich jest dokładnie nam znana Brama Brandenburska! A Brandenburska, ponieważ prowadziła w stronę… Brandenburgii, ale (UWAGA, UWAGA) nie zawsze ją tak nazywano.
Powstanie Bramy Brandenburskiej
Na początku Brama Brandenburska nie wyglądała tak tak jak dzisiaj. Kiedyś była niczym nie wyróżniającą się bramą miejską z budynkami dla straży i organów podatkowych. Dopiero w 1788 roku, podczas rozbudowy całego muru celnego, zaczęto rozbiórkę starej nieatrakcyjnej bramy. Zamieniono ją w piękną, jedną z pierwszych wczesnoklasycystycznych budowli w Berlinie.
Współczesny wygląd bramy zawdzięczamy Carlowi Gotthardowi Langhansowi oraz ateńskim Propylejom na Akropolu, na których jest wzorowana. Brama powstała w czasach umacniania Prus, na cześć zmarłego Fryderyka II, a jej budowa trwała 3 lata. Na początku nie miała kwadrygi na zwieńczeniu. Kwadrygę dodano dopiero w 1793 roku, w roku Wielkiej Rewolucji we Francji na cześć zwycięstwa. Ciekawostką jest to, że brama ma pięć przejść, w tym jedno szersze, które do 1918 roku było zarezerwowane tylko dla rodziny cesarskiej.
Ateńskie propyleje i Brama Pokoju – symboliczne motywy powstania
Brama Brandenburska nie dość, że sama w sobie miała być symbolem potęgi Prus, to dodatkowo składa się z wielu symbolicznych elementów. Ówczesny władca Fryderyk Wilhelm II, który zarządził budowę chciał być po prostu porównywany do mądrego, ateńskiego polityka – Peryklesa. I stąd właśnie wzorowanie się na Propylejach.
Perykles za życia zapewnił Ateńczykom długie lata pokoju. Dlatego władca Prus symbolicznie chciał nawiązać do tych czasów, jako, że on i jego poprzednik (Fryderyk II) również zapewnią długi pokój Prusom. Dlatego pierwotnie Brama Brandenburska została nazwana Bramą Pokoju (Friedenstor), co jest już całkowicie uzasadnione.
Kwadryga i inne dekoracje
Główną ozdobą Bramy Brandenburskiej jest kwadryga – rzeźba znajdująca się na jej zwieńczeniu. Kwadryga jest to rydwan zaprzężony w cztery konie i w tym przypadku prowadzony jest przez wykonaną z miedzi boginię zwycięstwa – Wiktorię.
Pytanie dlaczego Bramę Pokoju uhonorowano boginią zwycięstwa Wiktorią, a nie boginią pokoju Ejrene? Ano nie wiadomo, prawdopodobnie dlatego, że była legitymacją zbrojnej kampanii Fryderyka Wilhelma z 1787 roku – zwycięstwo, które przynosi pokój.
Początkowo Bogini prowadziła rydwan nago, później jednak dodano jej zwiewną szatę. Wiktoria z kwadrygą była na tyle atrakcyjna, że upatrzył ją sobie Napoleon i po bitwie pod Jeną-Auerstedt, w 1806 roku zabrał ją do Paryża. I pewnie zostałaby tam na stałe, gdyby nie to, że Cesarza odsunięto od władzy i w 1814 roku pruski generał Ernst von Pfuel odesłał ja z powrotem do Berlina.
Oprócz tego, że Wiktoria sama w sobie jest boginią zwycięstwa, to dodatkowo, wyposażono ją w jeszcze wiele symboli, tak żeby nikt nie miał żadnych wątpliwości. Zazwyczaj bogini przedstawiana jest ze skrzydłami i z wiankiem laurowym na głowie, a ta berlińska dodatkowo w ręku trzyma kopię zwieńczoną wieńcem dębowym z żelaznym krzyżem w środku i pruskim orłem na nim. Te symbole są widoczne z daleka i były odzwierciedleniem pruskiej siły, a dzisiaj patronują najpopularniejszemu miejscu turystycznemu w Berlinie.
Brama Brandenburska oprócz wymienionej już przeze mnie kwadrygi ma jeszcze wiele płaskorzeźb i rzeźb na ścianach między przejściami. W przejściach jest 20 reliefów przedstawiających bohaterskie czyny Herkulesa, ma to być oczywiście analogią do jakże wielkich osiągnięć Fryderyka Wielkiego. W ścianach zewnętrznych bramy mamy rzeźbę boga wojny Marsa i bogini mądrości Minerwy.
I co dalej?
Brama Brandenburska jest kolejną ofiarą II wojny światowej i świadkiem wielu ważnych, politycznych i historycznych wydarzeń w Niemczech. A kto jest ciekawy losów Bramy Brandenburskiej w czasie wojny i po niej? Jak myślicie ile z pierwotnej Bramy przetrwało do dzisiaj? Kolejna część losów Bramy Brandenburskiej jest tutaj!
0 komentarzy