Katedra Berlińska: historia i ciekawostki

Kiedy myślę o najpiękniejszym budynku w Berlinie, który zapiera mi dech w piersiach, myślę od razu – Katedra Berlińska! Piękny, monstrualny, po prostu magiczny! To miejsce, które od czasu przyjazdu do Berlina nieprzerwanie mnie zachwyca. Możesz je mijać milion razy, ale i tak się zatrzymasz i powiesz – kurcze, jakie to piękne! To ewangelicki dom – Berliner Dom!

Narodziny gwiazdy, czyli Katedra Berlińska

Czy gdy widzicie piękny i okazały kościół od razu przychodzi Wam na myśl religia katolicka? Ze mną przynajmniej tak właśnie było – nawet mi do głowy nie przeszło nic innego, wstyd! 😛 Teraz już wiem, że monumentalny Berliner Dom jest katedrą ewangelicką i odegrał nie małą rolę w czasach reformacji.

Dzisiejsza katedra swoją karierę zaczęła już w XV wieku w niewielkiej zamkowej kaplicy, którą papież „mianował” kościołem. Po tym “naznaczeniu” władca poczuł się odpowiedzialny za kaplicę na swoim zamku i postanowił zbudować kawałek dalej „dumny” kościół zamkowy. W tym celu Joachim II, który wówczas panował, bezczelnie wygonił Dominikanów z ceglanego, gotyckiego kościoła, nieopodal zamku. A ich, za skromny, jak dla niego, kościół wyposażył i rozbudował tworząc kolegiatę. I tak narodził się Berliner Dom!

Kiedy w 1539 roku Joachim II uległ ówczesnej modzie i przeszedł na protestantyzm, kolegiata wraz z nim zamieniła się w ewangelicki kościół parafialny i tak już zostało po dziś dzień. Lecz tamtejsza katedra nie stała jeszcze w miejscu, które znamy dzisiaj. Dopiero Fryderyk II w latach 1747-1750 zarządził budowę nowego barokowego kościoła, gdzie przeniósł katedrę oraz groby rodzinny królewskiej, a stary budynek nakazał rozebrać.

Potem katedra znów została przebudowana. I tak ją zmieniali i zmieniali, bo ciągle im nie pasowała. A to za skromna, a to znowu coś innego. Zmieniała się moda w architekturze, to i Berliner Dom się zmieniał.

• 

• 

Nabieranie znanych kształtów

Katedrę w takiej postaci jaką znamy dzisiaj zaczęto budować w XIX wieku. Jednak w 1848 roku budowa za względu na rewolucję (Wiosnę Ludów) została przerwana. A później z powodu braku finansów i braku chęci budowa została zawieszona na prawie 50 lat. Dopiero Wilhelm II, którego już wszyscy znamy, w 1894 roku wznowił budowę katedry. Uważa się, że Berliner Dom jest projektu Juliusa Raschdorffa, ale moim zdaniem to dokończył on po prostu poprzedni projekt Stülera. Ołtarz główny został przeniesiony z poprzedniego budynku, a wnętrze na życzenie Wilhelma II zostało ozdobione ręką Wernera.

Niszczycielska moc wojny

Jak to w czasach wojny również Katedra, tak jak wiele innych budynków w Berlinie, została zniszczona. Na początku wojna pozbyła Berliner Dom wszystkich okien obok ołtarza. Później było już tylko gorzej – 22 maja 1944 roku podczas alianckich nalotów na Berlin runęła jej kopuła… W tamtych czasach katedra na szczytach swoich wież miała latarnie, które pod wpływem ładunku łatwopalnego zrzuconego podczas bombardowania, zaczęły się po prostu palić… Berliner Dom stanął w płomieniach, a jego wielkość zadziałała na niekorzyść. Nikt nie mógł dostać się na wysoką kopułę, żeby ugasić pożar i pomóc Katedrze choć trochę się uratować.

Scena prosto z thrillera. Wiem, że to tylko budynek, ale po raz kolejny ukazuje bezradność ludzi wobec bomb i wojen. Płonąca kopuła w rezultacie wpadła do środka katedry, niszcząc świątynie aż po sklepienie krypty Hohenzollernów… Zapadające się sklepienie zrobiło olbrzymią dziurę w dachu katedry. Przez następne lata po wojnie nikt nie myślał o odbudowywaniu kościołów, kiedy nie było jedzenia i domów dla ludzi. Przez co katedra dosyć, że została uszkodzona gruzem, pyłem i ogniem to jeszcze codziennie była niszczona przez warunki pogodowe. Mozaika, która znajdywała się na kopule została zdruzgotana przez deszcze, śnieg i słońce. Dlatego jak najszybciej było to po wojnie możliwe, czyli dopiero w 1949 roku zarządzono tymczasowe zamknięcie kopuły, aby przynajmniej ochronić jej wnętrze lub to co z niego zostało.

Nastał czas pokoju i odbudowy! Uff!

Po wojnie w 1975 roku Niemcy wzięli się na poważnie za przywrócenie Katedry do życia. Zaczęto od kopuły, którą odbudowano w takim samym kształcie jaki miała przed wojną, lecz w wersji nieco uproszczonej (na zdjęciach możecie zauważyć różnicę). Na szczycie kopuły stanął krzyż, którego nie było przed wojną. Co ciekawe z tym krzyżem było coś nie tak. Nie pytajcie mnie co, bo tego akurat nie rozumiem (coś z doborem metali i odporności na korozje). Dopiero kolejny wieńczy Katedrę do dziś, a stary zdobi jeden z niemieckich cmentarzy. Również cztery wieże wokół kopuły zrekonstruowano i przy okazji zmniejszono o 16 metrów oraz usunięto z nich latarnie. Po zakończeniu prac na dachu katedry, zaczęto odbudowywać jej wnętrze – okna, witraże, mozaikę… Więcej o wnętrzu Katedry TUTAJ.  

Pigułka praktyki – co, gdzie i jak?

Katedra jest w stanie pomieścić około 1500 osób, ma 98 metrów wysokości (przed wojną 114 m).
Budowa Katedry Berlińskiej kosztowała w sumie 11.5 miliona złotych marek! Nie licząc już jej odbudowy po wojnie i ciągłego dbania o jej stan…

Katedrę można zwiedzać:

• od poniedziałku do piątku od 9:00 do 20:00,
• w niedziele i święta od 12:00 do 20:00 (gdzie ostatnie wejście jest o 19:00),
• od 31. października do 31. marca tylko do 19:00.

Katedry nie można zwiedzać podczas nabożeństw, koncertów lub innych uroczystości, dlatego warto zawsze wcześniej sprawdzić informacje na oficjalnej stronie Berliner Dom.

Co ciekawe, podczas zwiedzania Katedry można wejść na samą górę, obejść kopułę dookoła i podziwiać panoramę Berlina z Berliner Dom!

UWAGA! Na nabożeństwa w Berliner Dom możesz wejść bezpłatnie (jak to na msze) – Katedra jest otwarta na wiernych – ale zwiedzanie w tym czasie jest surowo zabronione!!!

Bilety – normalny bilet kosztuje 7 euro, ulgowy 5 euro, dodatkowo można dokupić audioguide za 4 euro w sześciu dostępnych językach – niemieckim, angielskim, rosyjskim, francuskim, hiszpańskim i włoskim. Nie ma audioguide w języku polskim! Dzieci poniżej 18 roku życia wchodzą za friko. 😉

Gdzie?

Berliner Dom
Am Lustgarten
10178 Berlin

A jak Berliner Dom wygląda w środku?

Właśnie tak! Wchodź i czytaj! 🙂

Wnętrze Katedry Berlińskiej – spójrz w górę!

---

---

---