Z czego słynie Berlin? Na to pytanie odpowiedzi mogę być przeróżne! Dla jednych Berlin będzie miastem dobrych kebabów. Dla innych odznacza się Wyspą Muzeów, a jeszcze dla niektórych będzie imprezowym centrum Europy. Jednak są takie miejsca w Berlinie, które kojarzą wszyscy! Miejsca turystyczne i zawsze bardzo zatłoczone. To architektoniczno-kulturowe symbole Berlina. Każde coś oznacza i każde wyrosło z historii tego miasta.
Brama Brandenburska /Brandenburger Tor
Brama Brandenburska to berlińska „oczywista oczywistość”. To nie tylko główne miejsce odwiedzane przez turystów, ale również lokalizacja wielu pikiet i wydarzeń społeczno-kulturowych stolicy. Brama Brandenburska to najbardziej znany z symboli Berlina. O historii Bramy Brandenburskiej i jej wyjątkowości już pisałam, więc w tym miejscu odeślę Cię do moich postów. 🙂
Symbol Berlina: Brama Brandenburska Fot. Migrantka
Najwyższy punkt nie tylko Belina, ale i całych Niemiec – Wieża Telewizyjna (Berliner Fernsehturm). Nie sposób jej nie zauważyć, bo widać ją niemalże z każdego zakątka tego miasta! Wieża Telewizyjna jest nie tylko miejscem lokalizacji nadajników radiowych i telewizyjnych, lecz dodatkowo wieżą widokową. Dzięki niej możemy z wysokości 203 m n. p. m. podziwiać panoramę Berlina!
Wieża Telewizyjna na początku miała pokazywać efektywność systemu socjalistycznego, a kula wieży miała przypominać sowieckie satelity Sputnika. Dzisiaj jest zaraz obok Bramy Brandenburskiej najpopularniejszym symbolem Berlina. A co ciekawe, Wieża Telewizyjna uzyskała w 1979 roku status pomnika w Niemczech i dzierży go do dziś.
Symbol Berlina: Wieża Telewizyjna Fot. Migrantka
Reichstag
Kolejnym architektonicznym symbolem stolicy Niemiec jest Reichstag, czyli gmach niemieckiego parlamentu. Na tle innych budowli wyróżnia go szklana kopuła, która służy również za platformę widokową.
To w tym budynku co 5 lat Zgromadzenie Federalne wybiera prezydenta oraz ma tam swoje biuro Angela Merkel. Gdy byłam w Reichstagu, przewodnik mówił jednak, że bywa w nim rzadko i dość nieregularnie. 😛
Gmach Reichstagu to również miejsce wielu politycznych sporów i wydarzeń. To on został ofiarą pożaru w 1933 roku oraz późniejszych zniszczeń wojennych. Budynek był również jednym z głównych celów militarnych podczas ataków na Berlin, ponieważ symbolizował faszystowski reżim. Pomimo tego, że w tamtym okresie był już bardzo zniszczony.
Do Reichstagu można wejść za darmo, wystarczy tylko wcześniej się zarejestrować, a można to zrobić online. Podczas zwiedzania kopuły dostępny jest audio-guide w języku polskim.
Symbol Berlina: Reichstag Fot. Migrantka
Mur Berliński /Berliner Mauer
Mur Berliński, czyli coś co stanowi o charakterze tego miasta i do dzisiaj, choć już nie istnieje, symbolicznie dzieli Berlińczyków.
Ślady Muru Berlińskiego można znaleźć w różnych częściach stolicy. Najbardziej popularna jest East Side Gallery, czyli ponad 1000 metrowy fragment muru z galerią obrazów i grafik.
Kolejnym miejscem, gdzie można znaleźć historię Muru jest THE WALL – asisi Panorama Berlin. Jest to rekonstrukcja panoramy podzielonego Berlina i znajduje się zaraz obok Checkpoint Charlie.
Idąc śladami Muru Berlińskiego warto odwiedzić także Miejsce Pamięci Muru Berlińskiego na Bernauer Strasse. Znajdują się tutaj fragmenty muru zachowane w stanie oryginalnym wraz z wieżą strażniczą. Odbywają się tu często również wystawy związane z tą tematyką.
Symbole Berlina: Mur Berliński THE WALL – asisi Panorama Berlin Fot. Migrantka
Berlińskie miśki /The Buddy Bear
Spacerując po Berlinie nie sposób nie zauważyć wyglądających zewsząd miśków. Kolorowe, w różne wzory i ubiory, charakterystyczne – berlińskie niedźwiedzie. Typowa niedźwiedzia rzeźba ma łapy skierowane ku górze, jednak „na mieście” można spotkać nawet takie co stoją na głowie. 🙂
Niedźwiedź to nie tylko symbol Berlina, który znajduje się również na fladze i w herbie tego miasta. Figury dużych miśków rozmieszczone na terenie Berlina to wynik akcji „United Buddy Bears”. Każdy z niedźwiedzi ma dwa metry wysokości, waży około 50 kilo oraz propaguje tolerancję, porozumienie między narodami i kulturami. Niedźwiedzie zdobione są przez artystów z całego globu i często robią światowe tournée, by wspierać tolerancję w innych zakątkach świata.
Berlin to miasto multi-kulti, dlatego tolerancyjne niedźwiedzie serdecznie witają ludzi ze wszystkich kontynentów w stolicy. Pomysł akcji „United Buddy Bears” narodził się w 2001 roku w Niemczech przed Bramą Brandenburską, gdzie odbyła się pierwsza wystawa miśków.
Na początku powstało 350 niedźwiedzi, które z Berlina rozprowadzono po całym świecie. Akcja została na tyle dobrze przyjęta, że rozprzestrzeniła się również w innych państwach i jest wspierana przez UNICEF i ONZ.
I to tyle! Wiem, że każdemu Berlin będzie kojarzył się z czymś innym i dlatego tak lubię to miasto! To miasto ma wiele twarzy i wszyscy mogą odnaleźć tutaj coś dla siebie. Ja w Berlinie widzę różnorodność, którą uwielbiam. Można tutaj wylegiwać się na plaży, chodzić po lasach, „wspinać się” na niewielkie wzniesienia, imprezować, zwiedzać… możliwości jest ogroooom! Zachęcam do poznawania tego miasta, bo jest naprawdę wyjątkowe!
Historia Bramy Brandenburskiej to historia zwycięstw Pruskich, defilad hitlerowskich wojsk oraz podziału Berlina i Muru Berlińskiego. Po II wojnie światowej i podziale Berlina Brama stanęła na granicy dwóch odległych krain, będąc jednocześnie terenem neutralnym. Brama Brandenburska to symbol władzy, potęgi oraz pokoju i wolności, to delikatne stworzenie z piaskowca, które zostało potraktowane nie czującymi bólu bombami II wojny światowej! Nie miała z nimi szans…
Proces rekonstrukcji Bramy Pokoju
Brama Brandenburska została, tak jak wiele innych berlińskich budynków, zniszczona podczas wojny. To co widzimy teraz to rekonstrukcja starej, zrujnowanej bramy. Brama została wielokrotnie ostrzelana i uszkodzona podczas bombardowań w bitwie o Berlin pod koniec II wojny światowej.
Jedyne co uratowało się „w całości” z oryginalnego budynku to łeb jednego z koni, który obecnie znajdziemy w Märkisches Muzeum. Niemcy nie mogli jednak pozwolić, by jedyna, ocalała brama miejska umarła wraz z końcem wojny. Dlatego pomimo nieporozumień pomiędzy Berlinem Wschodnim i Zachodnim, postanowiono szybko ją zrekonstruować.
W 1957 roku Brama Brandenburska została zrekonstruowana na początku bez kwadrygi. Szczęśliwie się złożyło, że w czasie wojny wykonano gipsowy odlew kwadrygi i dzięki niemu było możliwe odtworzenie jej w przyszłości. Bogini Wiktoria ze swoim rydwanem ponownie dołączyła i ukoronowała całość dopiero w 1958 roku. Co prawda bez orła i krzyża, ponieważ władze wschodniego Berlina nie życzyły sobie znaków pruskiego militaryzmu.
Odnowiona Brama Brandenburska po wojnie, jeszcze bez kwadrygi.
Historia Bramy Brandenburskiej i otaczającego ją Muru Berlińskiego
Brama Brandenburska była wolna zaledwie przez trzy lata. Później otoczono ją bowiem kręgiem z Muru Berlińskiego. Gdy 13 sierpnia 1961 roku w Berlin stanął betonowy mur, który podzielił całą Europę, Brama Brandenburska wylądowała w jego środku. Była otoczona, przez co nie było do niej dostępu, ani z jednej, ani z drugiej strony!
Stała się symbolem podziału Berlina oraz całego, ówczesnego, powojennego świata! Miały do niej dostęp tylko NRD-owskie służby, niektórzy wysoko postawieni urzędnicy państwowi oraz personel. Stwierdzenie prezydenta Richarda von Weizsäckera idealnie oddaje tamtejszą sytuację polityczną tego kraju:
Jak długo Brama Brandenburska pozostanie zamknięta, tak długo sprawa Niemiec zostanie otwarta.
Mur Berliński w 1970 roku.
„Panie Gorbaczow, zburz pan ten mur!”
Brama stała się ważnym punktem spotkań, a otaczający ją Mur symbolem podziału narodu niemieckiego. 12 czerwca 1987 roku prezydent Ronald Reagan wygłosił przemówienie pod Bramą Brandenburską. Prezydent Reagan podczas swojego przemówienia mówił tak głośno, aby słyszano go również po tej drugiej stronie muru.
Pod Bramą Brandenburską wszyscy są Niemcami, oddzieleni od swoich współobywateli. Każdy jest Berlińczykiem zmuszonym do oglądania tej blizny.
Reagan mówi o Bramie jako o bliźnie, na którą codziennie patrzy cała Europa! Wielu ówczesnych prezydentów wolnych narodów odwiedzało Berlin i starało się wpływać na radzieckie władze, niestety nie udawało się to.
Dopiero, kiedy w Polsce ruszyła lawina strajków i zaczęto walczyć z komunistycznym mocarstwem, coś zaczęło się zmieniać na europejskiej mapie. To dlatego w 2009 roku, w 20. rocznicę upadku Muru Berlińskiego sam Lech Wałęsapchnął pierwszą kostkę symbolicznego domina, które imitowało mur przecinający miasto…
Czy po zburzeniu Muru Brama Brandenburska odzyskała spokój?
Lata mijały, a Brama niszczała… Nikt się nią w tamtym czasie nie zajmował. Oficjalną pieczę nad budynkiem trzymała strona wschodnia, a jak wiadomo w komunizmie pieniędzmi nie szastano…
Po upadku Muru Berlińskiego w listopadzie 1989 roku Brama stanęła na drodze entuzjastycznie nastawionego tłumu. Pokojowa rewolucja pozbawiła kwadrygę kilku elementów. W pamiętną sylwestrową noc parę osób wdrapało się na Bramę i ukradło części boskiego rydwanu. Po latach zamknięcia w wymurowanym przez głupią politykę więzieniu oraz po przeżyciach po otwarciu granicy dzielącej Berlin Brama Brandenburska potrzebowała kolejnej rekonstrukcji i odświeżenia.
Od 2000 roku, przez kolejne dwa lata, Brama ponownie została zamknięta dla Berlińczyków i turystów. Tym razem przyczyną tego była jej wielka renowacja, która kosztowała w sumie aż 6 milionów euro!!! Bramę Brandenburską hucznie otworzono na nowo w 2002 roku, 3. października, w 15. rocznicę Zjednoczenia Niemiec!
Upadek Muru Berlińskiego w 1989 roku.
Symbol niemieckiej stolicy – Brandenburger Tor
Utrzymanie Bramy Brandenburskiej kosztuje rocznie około 200 tysięcy euro, a jej podobizna znajduje się na rewersach monet oraz na znaczkach pocztowych. Jest głównym miejscem turystycznych spotkań w Berlinie oraz jednym z najpopularniejszych jego zabytków i symbolem za granicą! Nad Bramą toczą się ciągłe dyskusje czy dopuścić ją do ruchu ulicznego. To zniszczyłoby to miejsce. Teraz na placu przed Bramą stoją zawsze tłumy ludzi, a po włączeniu do ruchu drogowego??? Osobiście mam nadzieję, że to nigdy się nie stanie!?! A Wy?
Zapraszam do mojego innego wpisu, którego tematem jest historia Bramy Brandenburskiej przed wojną. Opowiadam tam o przyczynach i procesie powstania Bramy Brandenburskiej i o jej symbolice. Dowiecie się tam również, dlaczego w centrum miasta stoi sobie jakaś tam brama. 🙂
Wszyscy mamy z pewnością piękne selfie spod Bramy Brandenburskiej i byliśmy tam choćby raz! Brama Brandenburska to dzisiejsze centrum turystycznego życia w Berlinie oraz towarzyszka wszystkich ważnych wydarzeń niemieckiej stolicy. Jest nasycona mitologiczną symboliką, ale i sama jest symbolem – symbolem pokoju i wolności. A wiecie może co robi brama w środku miasta? Co oznacza, kiedy i dlaczego powstała?
Skąd wzięła się brama w środku miasta?
Odpowiedź jest prosta – Berlin nie wyglądał przecież kiedyś tak jak teraz! Dziś Brama Brandenburka znajduje się w centrum Berlina, ale kiedyś była jedną z wielu bram otaczających miasto. Na pewno wiecie coś na temat Muru Berlińskiego, ale wiedzieliście, że to nie jedyny mur, który „ograniczał” Berlin?
W 1734 roku powstał dookoła ówczesnego Berlina mur celny, a wraz z nim 18 bram miejskich. Jedną z nich jest dokładnie nam znana Brama Brandenburska! A Brandenburska, ponieważ prowadziła w stronę… Brandenburgii, ale (UWAGA, UWAGA) nie zawsze ją tak nazywano.
Powstanie Bramy Brandenburskiej
Na początku Brama Brandenburska nie wyglądała tak tak jak dzisiaj. Kiedyś była niczym nie wyróżniającą się bramą miejską z budynkami dla straży i organów podatkowych. Dopiero w 1788 roku, podczas rozbudowy całego muru celnego, zaczęto rozbiórkę starej nieatrakcyjnej bramy. Zamieniono ją w piękną, jedną z pierwszych wczesnoklasycystycznych budowli w Berlinie.
Współczesny wygląd bramy zawdzięczamy Carlowi Gotthardowi Langhansowi oraz ateńskim Propylejom na Akropolu, na których jest wzorowana. Brama powstała w czasach umacniania Prus, na cześć zmarłego Fryderyka II, a jej budowa trwała 3 lata. Na początku nie miała kwadrygi na zwieńczeniu. Kwadrygę dodano dopiero w 1793 roku, w roku Wielkiej Rewolucji we Francji na cześć zwycięstwa. Ciekawostką jest to, że brama ma pięć przejść, w tym jedno szersze, które do 1918 roku było zarezerwowane tylko dla rodziny cesarskiej.
Ateńskie propyleje i Brama Pokoju – symboliczne motywy powstania
Brama Brandenburska nie dość, że sama w sobie miała być symbolem potęgi Prus, to dodatkowo składa się z wielu symbolicznych elementów. Ówczesny władca Fryderyk Wilhelm II, który zarządził budowę chciał być po prostu porównywany do mądrego, ateńskiego polityka – Peryklesa. I stąd właśnie wzorowanie się na Propylejach.
Perykles za życia zapewnił Ateńczykom długie lata pokoju. Dlatego władca Prus symbolicznie chciał nawiązać do tych czasów, jako, że on i jego poprzednik (Fryderyk II) również zapewnią długi pokój Prusom. Dlatego pierwotnie Brama Brandenburska została nazwana Bramą Pokoju (Friedenstor), co jest już całkowicie uzasadnione.
Kwadryga i inne dekoracje
Główną ozdobą Bramy Brandenburskiej jest kwadryga – rzeźba znajdująca się na jej zwieńczeniu. Kwadryga jest to rydwan zaprzężony w cztery konie i w tym przypadku prowadzony jest przez wykonaną z miedzi boginię zwycięstwa – Wiktorię.
Pytanie dlaczego Bramę Pokoju uhonorowano boginią zwycięstwa Wiktorią, a nie boginią pokoju Ejrene? Ano nie wiadomo, prawdopodobnie dlatego, że była legitymacją zbrojnej kampanii Fryderyka Wilhelma z 1787 roku – zwycięstwo, które przynosi pokój.
Początkowo Bogini prowadziła rydwan nago, później jednak dodano jej zwiewną szatę. Wiktoria z kwadrygą była na tyle atrakcyjna, że upatrzył ją sobie Napoleon i po bitwie pod Jeną-Auerstedt, w 1806 roku zabrał ją do Paryża. I pewnie zostałaby tam na stałe, gdyby nie to, że Cesarza odsunięto od władzy i w 1814 roku pruski generał Ernst von Pfuel odesłał ja z powrotem do Berlina.
Oprócz tego, że Wiktoria sama w sobie jest boginią zwycięstwa, to dodatkowo, wyposażono ją w jeszcze wiele symboli, tak żeby nikt nie miał żadnych wątpliwości. Zazwyczaj bogini przedstawiana jest ze skrzydłami i z wiankiem laurowym na głowie, a ta berlińska dodatkowo w ręku trzyma kopię zwieńczoną wieńcem dębowym z żelaznym krzyżem w środku i pruskim orłem na nim. Te symbole są widoczne z daleka i były odzwierciedleniem pruskiej siły, a dzisiaj patronują najpopularniejszemu miejscu turystycznemu w Berlinie.
Brama Brandenburska oprócz wymienionej już przeze mnie kwadrygi ma jeszcze wiele płaskorzeźb i rzeźb na ścianach między przejściami. W przejściach jest 20 reliefów przedstawiających bohaterskie czyny Herkulesa, ma to być oczywiście analogią do jakże wielkich osiągnięć Fryderyka Wielkiego. W ścianach zewnętrznych bramy mamy rzeźbę boga wojny Marsa i bogini mądrości Minerwy.
I co dalej?
Brama Brandenburska jest kolejną ofiarą II wojny światowej i świadkiem wielu ważnych, politycznych i historycznych wydarzeń w Niemczech. A kto jest ciekawy losów Bramy Brandenburskiej w czasie wojny i po niej? Jak myślicie ile z pierwotnej Bramy przetrwało do dzisiaj? Kolejna część losów Bramy Brandenburskiej jest tutaj!
Newsletter Migrantki
Zapisz się na mój bezpłatny newsletter i odbierz kalendarz do druku!*
Dziękuję!
Teraz leć do swojej skrzynki mailowej i potwierdź subskrypcję!
Cześć! Jestem Martyna — autorka tego bloga i podcastu „Kroniki migrantki”. Z zawodu jestem socjolożką i dziennikarką, a z zamiłowania Migrantką. Jeżeli chcesz usłyszeć, że na emigracji wszystko jest piękne i kolorowe, to jesteś w złym miejscu. Swoim blogowaniem pokazuję życie w Niemczech bez ściemy. Więcej o mnie! –>
ZAPISZ SIĘ NA MÓJ NEWSLETTER ⮧
Migracyjny newsletter
Zapisz się na mój migracyjny newsletter i bądź na bieżąco!*
JESZCZE TYLKO CHWILA I BĘDZIESZ Z NAMI!
Teraz leć do swojej skrzynki i potwierdź subskrypcję!
![Lear 21 at English Wikipedia [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html) or CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0)], via Wikimedia Commons | Upadek Muru Berlińskiego w 1989 roku.](http://static.wixstatic.com/media/3b3a09_f09417cbd1a54ccd9c04b373074b59bb~mv2.jpg/v1/fill/w_626,h_472/3b3a09_f09417cbd1a54ccd9c04b373074b59bb~mv2.jpg)
